zaterdag 23 mei 2020

Plantencombinaties in de border

Voorjaarsborder met het dieprode blad van Penstemom 'Huskers Red' wat mooi contrasteert met het grijsgroene blad van Artemisia (A. ludoviciana 'Valeri Finnis'). 







Bij het beplanten van een tuin zijn er een aantal dingen waar je rekening mee moet houden zoals: 
wat is de ligging van de border: zonnig of juist schaduw.
welke grondsoort: zanderig of juist kleiig, droog of juist nat. 
En dan nog de plantkenmerken: welke bloeitijd heeft de plant en hoe hoog wordt deze? Gelukkig is er heel veel uitzoek en lukt het altijd wel om een flinke lijst met favorieten samen te stellen. Dan moet je alsnog een keuze gaan maken want ze passen vast niet allemaal in de tuin (tenzij je een park tot je beschikking hebt).

bloemschikken in de tuin

Hoe maak je dan vanuit die lijst met planten de juiste keuze voor een border met mooie plantencombinaties? Dat doe je door te kijken naar vorm en kleur. Zoals je een boeket samenstelt voor in de vaas met mooie kleurcombinaties maar ook verschillende vormen bloemen, kun je ook in de tuin als het ware bloemschikken met planten. Misschien nog belangrijker dan de vorm en de kleur van de bloemen, is de vorm en kleur van het blad. Want na de bloei moet het ook nog mooi zijn en een plant bloeit meestal maar een paar weken (sommige fanatiekelingen uitgezonderd). 
Boeket uit de tuin met verschillende bloemvormen en - kleuren, maar ook hier bladvorm en -kleur. 

blad is de basis

Het ene blad is het andere niet en niet alle blaadjes zijn groen. Van sprietig dun en buigzaam (grassen) tot groot, dik en stug (Hosta's bijvoorbeeld) en van grijs tot rood, gestreept, gevlekt, gestippeld of juist egaal van kleur, glad of behaard, met of zonder stekels... er zijn eindeloos veel vormen, kleuren, geuren en texturen in blad. 
Het is leuk om met deze vormen, kleuren en texturen te spelen, je kunt contrasterende bladvormen bij elkaar planten zodat deze naast elkaar beter tot hun recht komen, bijvoorbeeld de eerder genoemde grassen combineren met Hosta's. In een groep met kleinbladige planten zorgt een plant met groot blad voor rust en structuur. 
Contrasterende bladvormen: klein, smal en gezaagd van Verbena met groot, rond en glad van Hosta. 
Kleiner blad maar wel een leuk contrast waarbij de grijzige kleuren elkaar juist aanvullen: siergras Festuca glauca (blauw schapegras) met bodembedekker Acaena buchananii (stekelnootje).
Bij het kiezen van planten kun je kijken naar bladkleuren die tegen elkaar afsteken of juist gaan voor blad in dezelfde tinten; ton-sur-ton. In een border met overwegend groen blad zal een plant met geelbont blad extra opvallen en de boel als het ware 'oplichten', alsof je in een donkere kamer een paar schemerlampjes aan doet, zeker als de border in de schaduw ligt geeft dit een mooi effect. Roodbruin blad kleurt mooi bij grijsgroen en maakt het geheel minder kil. 
Drie grijsgroenen bij elkaar: Brunnera macrophylla 'Jack Frost' (Kaukasisch vergeet mij nietje) is bijna glimmend grijs met mooie licht tot donkergroene nerven, Lamium maculatum 'Beacon Silver' een dovenetel met zilverige blaadjes en de grijsgroene Hosta halcyon.
Twee geelbonte planten: Hedera helix 'Goldchild' (geelgerande klimop) en Hakonechloa macra 'Aureola' (hakongras). De bladvormen contrasteren, de kleuren vullen elkaar juist aan. 

Zet bij de geelgroene planten een roodbladige en je hebt een heel sterk contrast. Heuchera micrantha 'Palace Purple' (purperklokje). De wolfsmelk op de achtergrond (Euphorbia amygdaloides 'Purpurea') bloeit met geelgroene schutblaadjes en heeft roodbruin blad, het contrast komt zodoende in deze ene plant weer terug. 
Euphorbia a. 'Purpurea'
Als de kleuren van het blad ook nog terugkomen in de bloemen is het natuurlijk helemaal geslaagd.