maandag 29 juni 2015

Zachtjes wuift het gras

Margrieten, vrouwenmantel 
en moederkruid.
Het is zomer als de margrieten bloeien. En de eerste zonnebloem, daglelie, waterlelie en wolken geelgroene vrouwenmantel. De teunisbloemen vouwen 's avonds weer open. We kunnen weer snoepen van de frambozen, zo uit het vuistje het lekkerst. De bessen hangen te rijpen onder het blauwe net. Ongelooflijk hoe alles toch groeit en bloeit ondanks de droogte. Onder de fruitbomen wuift het gras zachtjes heen en weer in het zomerbriesje, hier wordt voorlopig alleen een paadje gemaaid. Gewoon gras zou je denken maar toch zie ik veel verschillende pluimen. In de borders staan verschillende siergrassen, twee er van bloeien nu al, anderen gaan pas eind zomer, begin herfst bloeien. 






Struisriet 

Kaarsrecht diepgroen blad met grijsrode pluimen, 125 - 175 cm hoog, dat is struisriet of Calamagrostis 'Karl Foerster'. Een vochtige, zonnige plek wordt aanbevolen voor deze graskanjer. In Hof van Jaantje, kleigrond, groeit de plant bijzonder goed. Ik heb vorig voorjaar stukken afgestoken van de eerste planten en in een andere border geplant. Het eerste jaar groeiden ze voorzichtig maar nu zijn het al weer mooie forse planten. De reuzenscabiosa (Cephalaria gigantea) piept er met de lichtgele bloemen net bovenuit. Alleen bij plensbuien heb ik het struisriet wel eens op moeten binden, verder kan het goed op eigen benen staan. Naar de herfst toe drogen de bloempluimen op en worden goudgeel, blijft tot in de winter mooi. In het voorjaar knip ik de graspollen met de heggenschaar tot 15 à 20 cm af en al snel komt het frisse groen weer tevoorschijn. 

Struisriet en reuzenscabiosa, linksboven het grasje Deschampsia 'Goldschleier' 

Gewone smele

Het andere grasje wat nu al bloeit is gewone smele of Deschampsia cespitosa ‘Goldschleier’. Uit een nogal onopvallende, stekelige donkergroene graspol groeit een fontein aan geelgroene pluimen die later goudgeel opdrogen. Een niet veeleisende plant die overal lekker tussen kan staan. In het najaar is het heel makkelijk te vermeerderen: graspol uitspitten en uit elkaar pulken, tot heel veel kleinere grasplantjes en die weer op een andere plaats planten. Op zich is het een goed winterharde plant maar toch verdwijnt er wel eens een en dan is het fijn om wat nieuwe planten op voorraad te hebben. Zo raakte ik er dit jaar twee kwijt omdat mieren er hun nest in hadden gemaakt. 

Gras komt natuurlijk vooral spontaan op in de tuin, overal waar we het niet willen hebben. Maar zo ontstond er wel een toevallig mooie combinatie van prikneusjes (Lychnis coronaria) en gras. De prikneusjes zijn overigens ook zomaar aan komen waaien. Voorlopig geniet ik nog even van hun onverwachte gezelschap.  

Gras en prikneusje


Smele-gordijn

    


Zicht op de border met struisriet en gewone smele.

Grassen weven zich overal lekker tussen.


zondag 21 juni 2015

Chocolade en flamingo

Zit even uit te blazen met thee en een plak kruidkoek. Gisteren twee open tuinen en een kwekerij bezocht en natuurlijk niet met lege handen thuis gekomen. Na genieten van een prachtige tuin in Nisse en rozenpracht in Baarland stopte ik op de terugweg bij Kwekerij Sluishoek in Borssele. Veel leuks voor Hof van Jaantje maar ik ging gericht op zoek naar planten die in de vergrote rood/roze-border moeten komen. Vorig jaar deze border een stukje groter gemaakt, de planten die er al in stonden kregen meer ruimte vanwege opdringerige types, maar er bleven nog wat lege plekken over. Op zoek dus naar planten die passen bij het bordeauxrood en rozerood van duizendknoop, Zeeuws knoopje en zonnehoed. En zo kwam ik thuis met Miscanthus sinensis 'Flamingo' - een siergras met in het najaar rozige pluimen - en Sanguisorba 'Choclate tip'.
Vanmorgen begonnen om ze in de grond te zetten, maar dat valt dus niet mee!  Door de droge maanden is de kleigrond keihard geworden, bikken dus om een plantgat te maken. Dan gelijk maar een flink groot gat, compost er in, dan de plant, veel water en het gat weer dichten. Grond goed aandrukken maar ook weer niet té vast want dan kan er geen lucht meer door. Op plaatsen in de border waar ik gemulcht heb, is de grond veel losser en ook nog steeds vochtig, werkt dus echt goed - mulchen. Helaas nog niet voldoende materiaal om overal een lekkere laag mulch aan te brengen. Nu ben ik in de ene border heermoes aan het wieden en dat is prima mulch voor de nieuwe aanplant in de andere border. Is dat hardnekkige onkruid toch nog ergens goed voor.
Miscanthus sinensis 'Flamingo'

Sanguisorba 'Chocolate tipp'

Miscanthus - prachtriet

Miscanthus is een siergras die veel in de tuinen aangeplant wordt. Ze groeien op elke grondsoort maar willen wel een zonnig plekje. De sinensis soort groeit meestal stijf omhoog, soms iets overhangend, tot een hoogte tussen 150 en 275 cm. Laat in de zomer (aug-okt) verschijnen de bloempluimen waar je heel de winter van kan blijven genieten. In Hof van Jaantje staat bij de vijver een forse pol Miscanthus waar ik de naam niet van weet, die is gewoon aan komen waaien. En in de geel/oranje-border groeit Miscanthus sinensis 'Zebrinus' die opvalt door de gele dwarsstrepen en daarom ook wel zebragras genoemd wordt. Als de pollen gras te breed worden, kun je ze in het voorjaar uitspitten en er stukken vanaf steken. Zo heb je dan gelijk weer nieuwe Miscanthusplanten. 


Sanguisorba - pimpernel

De Sanguisorba is een sierlijke plant met lange bloemstelen waar hangende, pluizige trosjes in wit, roze, rozerood aan komen of ovale bolletjes (soort kleine elzenpropjes) in bordeauxrood of bruinrood. In het wild groeien ze vooral op vrij vochtige grond, ik heb ze in Duitsland in de bloemenweiden zien groeien, en ze willen een zonnig of licht beschaduwd plekje, in de tuin. Ik vind ze heel mooi in combinatie met siergrassen. 

Sanguisorba en siergras
Calamagrostis "Karl Foerster'

Het ei van Columbus?

Het is altijd een heel gedoe om minder stevige, hoog groeiende planten overeind te houden. Bij kwekerij 'In Goede Aarde' hebben ze daar iets op gevonden: grofmazig klimgaas over de nog jonge planten spannen of leggen waar de stelen doorheen groeien en zo zichzelf met het gaas overeind houden. Het ei van Columbus noemen ze het zelf. Het leek mij ook wel wat dus vorig jaar ben ik er ook mee begonnen om de planten zo te ondersteunen maar het is best een lastig klusje. Het groene plastic gaas zit opgerold, je rolt een stukje af boven de plant en knipt het op de juiste grootte af. Dan uit elkaar halen maar doordat het opgerold zat, springt het alle kanten op en eindig je met een groene knoedel weerbarstig plastic. Even volhouden dus. Als het er eenmaal goed overheen zit, is het de bedoeling dat je gedurende de groei het gaas steeds een beetje omhoog hijst. 
En inderdaad, als het eenmaal goed zit, werkt het wel. Soms is het nodig om op de hoeken van het gaas nog een stok in de grond te steken. In het begin, als de planten nog niet zo groot zijn en het gaas vrij los ligt, kan het er af waaien en zo liep één van de katten ineens met een stuk gaas om zijn lijf, mmm niet zo fijn! Opletten dus dat er geen gaas rondslingert in de tuin. 

Gaas over een pol herfstasters. De asters heb ik voor een derde afgeknipt zodat het een wat bredere, bossige plant wordt.

zondag 14 juni 2015

Van die klusjes

Bollen pellen, het vakantiebaantje bij uitstek in de bollenstreek. In Zeeland is het meer garnalen pellen, maar afgelopen week was ik even het bollenvrouwtje. 


Een deel van de in de herfst geplante bollen had ik toch maar uit de border gehaald, omdat ze op een ander plekje moeten komen of omdat ik er nog andere bollen doorheen wil mengen. Had ze in emmers met een laagje grond weggezet, het loof er nog aan zodat het langzaam af kon sterven en de voeding in de bol terecht zou komen. Nu was alles geel en verdord, tijd om de boel op te ruimen. Loof eraf, losse pelletjes, wortels en aarde verwijderen. Ook de bollenlasagna uit elkaar gepulkt. Wat al droog en schoon was, in papieren zakken (naam er op!) gedaan. Bollen die nog een beetje vochtig waren in zon en wind te drogen gezet. Een relaxt tuinklusje in de verkoelende schaduw van de kastanjeboom. 

Over het weer wil ik niet veel schrijven, behalve dan dat er nog steeds een nijpend tekort aan hemelwater is in Hof van Jaantje en het af en toe te warm is om je druk te maken over kattenstaarten - onkruid dus. Dan maar de ligstoel in de schaduw van de kastanjeboom planten en wat lezen (en in slaap vallen). Maar...opgestaan is plaatsje vergaan. 

Plekje ingepikt door Spikey. 

En nu we het toch over de kastanjeboom en katten hebben; de kleinste van de drie, Peppi klimt nogal eens vol jeugdig overmoed in de boom op zoek naar vogels. Er broeden tortelduiven en een winterkoninkje in de kastanje, dus met deze actie zijn we niet zo blij. Maar ja, 't is de natuur hè. Tot nu toe nog geen slachtoffers gevonden, wel drie dode mollen en twee spitsmuizen maar daar zijn we wel blij mee. (Nee, die kwamen niet uit de kastanjeboom, hè hè!)

Ja Peppi, en hoe kom je d'r nu weer uit?
Omdat ik nooit lang stil kan zitten toch op een warme zondagmiddag nog wat lopen rommelen met potten, aarde, compost en plantjes wat resulteerde in een groene toren van Pisa. 

Oost-Indische kers, slaapmutsjes, er wat sierwindezaden tussen gestopt, een overgebleven begoniaknolletje...als dat allemaal lekker gaat groeien wordt het een fleurige toren. 
Vandaag de laatste eenjarigen verspeend, o.a. peterselie, selderij en rudbeckia's. De vensterbank is weer leeg. Buiten heb ik een tafeltje en wat planken op stenen waar ik de bakken met het kleine spul kwijt kan, altijd ruimte te kort. Maar er wordt nagedacht over een flinke werkbank om op te zaaien, verspenen, verpotten enz. Nou en verder is het vooral wieden geblazen én genieten van al wat groeit en bloeit in Hof van Jaantje en dat is al weer heel veel. 

Geranium psilostemon in de avondzon.
Phlox carolina 'Bill Baker' en trilgras (Briza maxima).

De pioenen zijn om te zoenen.
 





zaterdag 6 juni 2015

pop-up planten


Schijnpapaver Meconopsis cambrica een welkom uitzaaiertje'
Lopend door de stad ontdek je tegenwoordig nogal eens winkeltjes die een paar weken later, als je er nog eens wilt rondkijken, alweer verdwenen zijn. Pop-up stores, tijdelijke winkels die leegstand opvullen. Lopend door de tuin ontdek ik regelmatig planten die er zomaar ineens zijn, en dan heb ik het even niet over onkruid, of planten die ineens op een heel andere plek gaan groeien waar ik ze had geplant of gezaaid. Dat ligt natuurlijk voor een deel aan mijn manier van tuinieren: alles laten staan na de bloei en pas laat in de winter oude bloemstengels afknippen. Het zaad heeft zich in herfst en winter rijkelijk verspreid over de tuin. Maar soms groeien er ook planten die ik echt niet heb geplant of gezaaid. 

Het is altijd even afwachten als je zo'n verrassing tegenkomt: ben ik er blij mee, of is het toch onkruid? Vaak geeft de bloem de doorslag omdat je dan de plant pas echt herkent. Zo groeiden er twee jaar geleden ineens kievitsbloemen bij de vijver, blij mee natuurlijk. En in het gras onder de fruitbomen ontdekte ik eens een orchidee, jawel een echte, prachtige orchidee stond daar zomaar te bloeien. Die orchidee was een echte pop-up-plant want net als de pop-up winkels is ze nooit meer terug gekomen. De kievitsbloem heb ik het jaar erna nog gezien maar kwam dit jaar ook niet meer op. Zonder bloemen maar gelijk al een aangename verrassing was het grasje Carex comans 'Bronze Form' een zeggesoort die ik vorig jaar bij de vijver en tussen de tegels ontdekte. De plantjes bij de vijver kon ik makkelijk uit de grond halen en een ander plekje geven. Die tussen de tegels zitten echt muurvast maar het staat wel grappig dus laat maar even. 


De bronskleurige zegge
Kievitsbloem Fritillaria meleagris
Rietorchis  Dactylorhiza praetermissa, de orchidee die plots onder de appelboom groeide en bloeide. 

De natuur gaat haar eigen gang. Ik zaai en plant maar ook de dieren zijn druk aan het werk in Hof van Jaantje. Vogels eten besjes en poepen de zaadjes weer uit, hup daar ontkiemt weer een plant/struik/boom.
Mieren gaan ook graag aan de haal met plantenzaden, dat verklaart waarom een plant soms meters verderop gaat groeien. 
Op de site de Nederlandse mieren wordt uitgelegd hoe deze nijvere beestjes dit aanpakken. Onze drie katten zullen ook stiekem hier en daar wat plantjes zaaien. De Zeeuwse wind heeft natuurlijk ook een groot aandeel in wat waar groeit. En wat dacht je van tuinklompen waar grond aan blijft plakken? Dus ongemerkt verhuis ik zelf ook nog planten door de tuin. O ja, en het verspreiden van compost - van eigen composthoop - zorgt ook altijd voor leuke verrassingen. 

Zaailingen van esdoorn, liguster, meidoorn, kornoelje, gelderse roos kom ik veel tegen in de tuin. Vooral onder bomen of struiken waar vogels hebben zitten poepen vind ik ze en ik ben er blij mee want je kan er prachtige hagen mee aanplanten. Ik verzamel ze in mijn stekkenhoekje en daar mogen ze eerst wat groeien. Na twee jaar zijn het al behoorlijke planten en zet ik ze op de plaats waar ik een haag wil. 



Rode melde Atriplex hortensis 'Rubra' maakt in de zomer enorme pluimen barstensvol zaden. Na een strenge winter was ze toch bijna helemaal verdwenen uit Hof van Jaantje. 

Ezelsoor Stachys byzantina ooit zelf gezaaid en ze kwam maar niet op, dacht ik. Ineens op een heel andere plaats verschenen de knuffelzachte grijze bladeren. Mieren aan het werk geweest?

Juffertje in 't groen Nigella damascena maakt na de bloei bolle zaaddozen vol zwarte zaden die maar een tikje nodig hebben om op de grond te vallen.